Informatie voor familie en naastbetrokkenen

Bij de familie- en betrokkenenraad (FBR) kun je terecht met vragen en signalen. Samen met de FBR zoek je naar een antwoord/oplossing. Of je krijgt een doorverwijzing naar bijvoorbeeld de familievertrouwenspersoon. 

De leden van de familie- en betrokkenenraad hebben allemaal een familielid of naaste met psychische klachten. Zij hebben vaak veel meegemaakt, kennen angstige perioden, gevoelens van machteloosheid, verdriet en stress, maar ook van opluchting, tevredenheid en blijheid als herstel is gestart en er vooruitgang is bij hun familielid of naaste.

FBR-leden zijn mantelzorgers en ervaringsdeskundigen. Dat bindt en motiveert hen om als een hecht team met respect voor elkaars capaciteiten samen te werken waarbij ieder lid taken op zich neemt die bij hem of haar passen.

De FBR is geen anonieme club, maar een onafhankelijke groep die probeert in de ggz-instelling Reinier van Arkel familie en naasten te ondersteunen, vanuit de opvatting dat met hulp en begeleiding van familie en naasten het herstel van de cliënt beter verloopt. Familie en naasten moeten als het ware ‘mee herstellen’, gelijke tred houden met het herstel. Daarom is triadisch werken zo belangrijk: behalve de cliënt en de behandelaar, is de familie een evenwaardige derde partij.

De FBR kan en mag de Raad van Bestuur en het management gevraagd en ongevraagd advies geven met als doel de kwaliteit van de zorg voor hun kind, zoon, dochter, partner of ander familielid/naaste op peil te houden.

De familie-en betrokkenenraad zoekt regelmatig nieuwe leden 
Mocht je je willen inzetten voor de FBR, dan kun je mailen naar fbr@reiniervanarkel.nl

Als familielid of naastbetrokkene van iemand met psychiatrische problemen kun je veel vragen hebben. Over de stoornis en de hulpverlening, maar ook over de opvang en ondersteuning. De antwoorden die je van hulpverleners krijgt, zijn misschien niet altijd bevredigend. Het kan zijn dat je van mening verschilt met de hulpverlening over de aanpak van de problemen. Of je ervaart het als een belasting en je wilt graag je verhaal eens kwijt. In dit soort gevallen, voor informatie, ondersteuning en een luisterend oor, kun je terecht bij de familievertrouwenspersoon.

Voor het maken van een afspraak kun je direct contact opnemen met de familievertrouwenspersoon Judith van Nimwegen via telefoon of e-mail.

Judith van Nimwegen
E-mail: j.vannimwegen@lsfvp.nl
Mobiel: (06) 469 438 81
Bereikbaar op maandag tot en met donderdag van 9.00 tot 16.00 uur en op vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur.

Website van de Landelijke stichting familievertrouwenspersonen

Wat kan de FVP voor jou betekenen?

• de FVP heeft altijd een luisterend oor;
• de FVP verstrekt algemene informatie over o.a. ziektebeelden en behandelmogelijkheden;
• de FVP wijst je de weg naar verdere informatievoorziening en ondersteuningsmogelijkheden;
• de FVP heeft een bemiddelende taak ter verbetering van de communicatie tussen familie van cliënten in de geestelijke gezondheidszorg en de hulpverleners, daar waar dit gewenst en nodig is. Lukt dit niet, dan kan de FVP de familie adviseren bij het indienen van een klacht;
• de FVP neemt een onafhankelijke positie in en neemt geen beslissingen dan met toestemming van/in overleg met de (contactpersoon van de) familie.

Als familie heb je vaak veel vragen. Direct contact van zorgverleners met familie is van groot belang. De zorgverleners kunnen informatie geven over de aandoening en hoe om te gaan met de cliënt.
Daarnaast zijn er de volgende mogelijkheden:

• Zelfhulpcursus betrokken omgeving
  Deze online cursus is voor naastbetrokkenen en gratis te volgen via mijn Reinier. Als naaste van iemand met psychische klachten wordt er veel van je gevraagd. In deze training krijg je tips en trucs om anders om te gaan met de situatie. Met oefeningen ga je hiermee aan de slag. Zo leer je om meer balans aan te brengen in de zorg voor de ander en de zorg voor jezelf.
• Psycho-educatie cursussen
  Binnen diverse afdelingen van Reinier van Arkel wordt psycho-educatie aangeboden, vaak gekoppeld aan een bepaalde diagnose of ziektebeeld. Zoals de cursus 'Omgaan met borderline' of de oudercursus 'Autisme Spectrum Stoornissen'.
• Psycho-educatie cursussen van Ypse
  Ypse voor generalistische Basis GGZ, Psychologie en Preventie, heeft tot doelstelling om mensen met allerlei psychische klachten te behandelen en te begeleiden. Ypse heeft diverse ondersteuningsgroepen voor familieleden en naasten van mensen met psychische problemen, zoals de ondersteuningsgroep 'Psychische problemen in de familie'.
  Kijk voor meer informatie op de website van Ypse. 
• Familieavonden
• Familieorganisaties
  websites en activiteiten
• Ondersteuningmogelijkheden voor mantelzorgers via zorgverzekeraars en gemeenten. Zie hiervoor www.mezzo.nl.

Cursus 'Samen sterk door triadisch werken'
Het doel van deze cursus is voorkomen dat je als familielid of directbetrokkene overbelast raakt door de zorg voor je familie/naaste en dat je gehoord wordt. Familie is waardevol en een bron van ondersteuning. Families helpen cliënten met allerlei behoeften als onderdak, voeding en financiële hulp. Maar de familie geeft ook emotionele ondersteuning, reageren op crisissen en nemen de rol op zich van casemanager (behandelcoördinator). Als hulpverleners deze zorgfuncties erkennen, kunnen zij gebruikmaken van de expertise van familie en kan het herstelbevorderend voor de cliënt zijn. De relatie tussen professionals en familie is dan gebaseerd op gelijkwaardigheid en respect. Goede communicatie en een luisterend oor zijn hierbij van essentieel belang. Wij gaan aan de slag om je in deze vijf bijeenkomsten extra te ondersteunen en handvatten aan te reiken. De cursus is zonder kosten en wordt aangeboden door de Familie-/Betrokkenen Raad.
Aanmelden kan via FBR@reiniervanarkel.nl

Middelen ter ondersteuning van de cliënt en familie

• De triade-vragenlijst kan je als naaste helpen om onderwerpen die van belang zijn in de behandeling en begeleiding niet uit het oog te verliezen. De lijst bevat vragen die je jezelf kunt stellen om na te gaan of er voldoende aandacht voor is in de contacten met cliënt en zorgverlener.
  Download de Triade-vragenlijst
• triadekaart is ontwikkeld door MIND Ypsilon. Het is een instrument om de samenwerking tussen cliënt/bewoner en diens naasten en behandelaar handen en voeten te geven.
  www.triadekaart.nl
• Een signaleringsplan helpt de cliënt een dreigende terugval te herkennen en te voorkomen. Naastbetrokkene kan meehelpen aan het opstellen van het plan, dat aangeeft welke rol zij/hij heeft bij de verschillende fasen waarin de cliënt verkeert.
• De cliënt kan in een crisiskaart vastleggen wat er gebeuren moet in geval van een crisis. Wie moet worden gewaarschuwd, wie is contactpersoon en welke acties mogen wel of niet ingezet worden.
  http://www.crisiskaartggz.nl/crisiskaart/
• In een machtiging of zelfbindingsverklaring kan iemand zelf aangeven hoe hij/zij behandeld en benaderd wil worden tijdens een psychose wanneer hij/zij daar zelf niet meer toe in staat is.
  http://www.pvp.nl/zelfbindingsverklaring.html en http://www.pvp.nl/vraag-voorwaardelijke-machtiging.html

Naasten Centraal ondersteunt familie en naasten van mensen met een psychische kwetsbaarheid. 

MIND Naasten Centraal

Familieorganisaties
Familieorganisaties organiseren met regelmaat informatiebijeenkomsten. Hier wordt informatie gegeven over een bepaald thema en kunnen ervaringen worden uitgewisseld (lotgenotencontact). Daarnaast bestaat de mogelijkheid voor persoonlijke ondersteuning, telefonische hulp of individuele belangenbehartiging. Op de hierna genoemde websites treft u meer informatie aan.

• MIND Ypsilon voor psychosegevoeligheid: www.ypsilon.org
• Plusminus voor bipolaire stoornis: https://plusminus.nl/ 
• Balans voor ontwikkelingsstoornissen bij kinderen, zoals ADHD, dyslexie, PDD-NOS: www.balansdigitaal.nl
• Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA): www.autisme.nl
• Steun bij opvoeding voor ouders met psychische problemen en hun partner: www.kopopouders.nl
• Steunpunt Zelfhulp ‘s-Hertogenbosch en Regio, waarbij ongeveer 50 zelfhulpgroepen zijn aangesloten, www.zelfhulpdenbosch.nl
• Behandeling en cursusaanbod bij psychische klachten: www.ypse.nl
• Behandeling en cursussen bij psychische klachten: www.indigo.nl

Een psychiatrische ziekte is ingrijpend voor de cliënt en de omgeving. Wij informeren en betrekken familie zo goed mogelijk over en bij de behandeling. De kwaliteit van de behandeling kan daardoor flink verbeteren: zorgverleners van Reinier van Arkel, cliënten en familie hebben elkaar nodig.

Reinier van Arkel streeft ernaar samen te werken met familie en naastbetrokkenen om herstel van de cliënt te bevorderen en terugval te voorkomen. Op welke wijze hier invulling aan gegeven wordt is afhankelijk van de situatie van de cliënt. Gaat het om een klinische opname of ambulante zorg? Kortdurende of langdurige zorg? Wil de cliënt dat de familie bij zijn behandeling betrokken wordt of niet. Zo ja, hoe daarmee dan om te gaan?

Samenwerken met en informeren van familieleden

In het familiebeleid is onder meer bepaald hoe zorgverleners/medewerkers van Reinier van Arkel en familie elkaar informeren, op welke wijze dit gebeurt (bejegening) en hoe de familie betrokken wordt bij de behandeling en in de fase daarna.

Informeren van familieleden

Cliënten en zorgverleners maken afspraken over het informeren van familie. In het behandelplan wordt vastgelegd welke informatie gedeeld wordt. De cliënt informeert de familie zoveel mogelijk zelf over zijn of haar behandeling of begeleiding. De cliënt kan ook het dossier via Carenzorgt openstellen voor familie en naasten. Aan de cliënt wordt gevraagd wie de contactpersoon namens de familie is. Het (e-mail)adres en telefoonnummer worden in het dossier genoteerd.
Je krijgt altijd algemene informatie over het behandel- en begeleidingsaanbod van Reinier van Arkel en de desbetreffende afdeling, over algemene bijeenkomsten, voorlichting en cursusaanbod.
Bij aanvang van de zorg wordt de brochure Familie en Reinier van Arkel, we hebben elkaar nodig aan uitgereikt.

Bejegening

Je wordt met aandacht en zorgvuldigheid benaderd en er wordt rekening gehouden met de mogelijkheden en de draagkracht van de familie.

Wat als de cliënt (tijdelijk) niet wil dat familie betrokken wordt?

Soms wil een cliënt niet dat informatie wordt gedeeld met anderen. Reinier van Arkel respecteert de wens van de cliënt. Daar is Reinier van Arkel op grond van wetgeving ook toe verplicht. We proberen de cliënt wel te motiveren informatie te delen en samen te werken met de familie.
Soms wil een cliënt (tijdelijk) geen contact met familie. Ook dan heeft de familie recht op algemene informatie. In dat geval proberen de zorgverleners het contact tussen cliënt en familie zodanig te herstellen dat familie geïnformeerd en betrokken blijft of wordt.

Hoe ziet samenwerking in de triade er in de praktijk uit?

• Wanneer de cliënt akkoord gaat met betrokkenheid van de familie/naastbetrokkenen (PDF)
• Wanneer de cliënt niet akkoord gaat met betrokkenheid van de familie/naastbetrokkenen (PDF)
  
  

Jaarverslag

De Familie-/Betrokkenenraad legt elk jaar de activiteiten en werkzaamheden vast in een jaarverslag. Klik hier voor het actuele jaarverslag.